Sevgi Çavuşoğlu / Haber Merkezi – Marmara Denizi’nde meydana gelen 6.2 büyüklüğündeki sarsıntının akabinde vatandaşlar artçı sarsıntılar dahil beklenen zelzelelerle ilgili bilgi almak gayesiyle taşınabilir uygulamalara yöneldi. Lakin bu uygulamalar, dolandırıcıların oyununa dönüşebiliyor. Uzmanlar, bu cins uygulamalarla kullanıcıların banka hesaplarına erişim sağlanabildiğine dikkat çekiyor.
Android işletim sistemine sahip cep telefonlarına, sarsıntı şimdi kullanıcıların bulunduğu noktaya ulaşmadan saniyeler evvel bildirim geliyor. iOS işletim sisteminde ise bu türlü bir özellik bulunmuyor. Bu nedenle bilhassa Apple kullanıcıları, “deprem bildirim uygulamaları” indiriyor.
Dolandırılabilirsiniz!
Siber Güvenlik Uzmanı Osman Demircan, Android ve Apple mağazalarında fiyatlı ya da fiyatsız birçok sarsıntı uygulaması bulunduğunu belirterek “Küçük söz oyunlarıyla, zelzele olmadan evvel bilgi veriliyormuş üzere bir algı yaratılıyor. Bu uygulamalar lakin zelzele sonrası, yani ölümcül S (ikincil) dalgası gelmeden haber verebilir” dedi.
Depremlerin akabinde süratle birçok yeni uygulama çıktığını ve bunun yeni riskler doğurabileceğini söyleyen Demircan, “Uygulamaların kimilerinde ziyanlı yazılımlar bulunuyor. Bu yazılımlar, vatandaşların başta bankacılık uygulamaları olmak üzere telefonlarındaki birçok hassas bilgiyi ele geçirme potansiyeline sahip” ihtarında bulundu. Kimi uygulamaların kurumlardan bilgi aldığını lakin bu bilgilerin yeniliği, doğruluğu ve kurumlarla olan direkt irtibatın belgisiz olduğunu vurgulayan Demircan, “İşini yeterli yapan uygulamalar da var. Android işletim sistemlerinde olduğu üzere, sistemin modülü üzere çalışan sağlam uygulamalar mevcut. Fakat mağazalardan uygulama indirirken çok dikkatli olunmalı. Uygulamanın kim tarafından geliştirildiği, kimlerden takviye alındığı ve bilginin nasıl korunduğu çok kıymetli. Ayrıyeten uygulamanın ardında devlet dayanağı yahut resmi bir kurumdan alınan data desteği bulunup bulunmadığı da denetim edilmeli” açıklamasını yaptı.
Android’in uyarısı
Android telefonlardaki zelzele ihtar sisteminin bir uygulama değil, direkt işletim sisteminin bir kesimi olduğunu söyleyen Demircan, şunları kaydetti: “Cihazların içindeki hareket sensörleri, yerden gelen sismik titreşimleri algılayabiliyor. Android, milyonlarca telefondan eş vakitli bilgi toplayıp işliyor. Şayet birçok aygıtta misal hareketler tespit edilirse, sistem o bölgedeki kullanıcılara zelzele başlamadan saniyeler evvel ikaz gönderiyor. Sistem P dalgasını aldığında, kullanıcılara ikincil dalgalar dediğimiz S dalgası gelmeden birkaç saniye evvel ihtarda bulunabiliyor.”
Apple’da yok
Apple’ın, sırf devlet kurumlarından gelen genel acil durum ihtarlarını kullanıcıya ilettiğini söyleyen Demircan, “Apple’ın telefonlarında da emsal hareket sensörleri bulunuyor. Lakin Apple, bu sensörlerden data toplayıp işleyerek bir erken ihtar sistemi geliştirmedi. iPhone’larda zelzele öncesi ikaz yok. Apple yalnızca devlet kurumlarından gelen genel acil durum bildirimlerini gösteriyor” tabirlerini kullandı.
Yanıltıcı olabilir
Siber Güvenlik Uzmanı Gökhan Say da “Özellikle bu türlü periyotlarda bu şekil uygulamaların indirilmesi önemli manada arttığı için, dolandırıcılar bunu fırsata çevirerek kullanıcıları ‘şuraya tıklayın’ stili geçersiz yönlendirmelerle bilgisayarlarına yahut telefonlarına ziyanlı yazılım yüklemeye itebilir. Gerçek mağazalar yerine geçersiz siteler üzerinden indirilen geçersiz uygulamalar da değerli bir tehdit oluşturuyor” değerlendirmesinde bulundu.
Say, “Android kullanıcıları, mevcut sarsıntı ikaz sistemlerini telefonlarında kullanmalarında yarar var. Fakat Apple kullanıcılarının bu cins uygulamaları telefonlarına yüklemeleri riskli olabilir. Bu sistemlerin yanılgı oranı hayli yüksek yüksek olabiliyor ve yanlış ikazlar, bilhassa gerilimli anlarda kullanıcıları paniğe sokabilir. Anlık kaygı ve yanlış bilgi, insanların kendilerini tehlikeye atmaları üzere fecî sonuçlara yol açabilir. Bu nedenle, en muteber tahlil, devletin kendi sarsıntı ikaz sistemini kurmasıdır” dedi.
ONLARCA UYGULAMA VAR
Bildirim geç geliyor
App Store’da toplamda 30’a yakın zelzele ikaz uygulaması bulunuyor. Bu uygulamaların birçok fiyatsız üzere görünse de, kimilerinde indirildikten sonra fiyat talep ediliyor. Kullanıcı yorumlarına bakıldığında, uygulamaların geç çalıştığı ya da bilgi almak için ödeme yapılması gerektiği üzere şikayetler öne çıkıyor.
‘Uzmanlar’ kervanına Erbaş da katıldı!
Her jeoloğun zelzele uzmanı olmadığı söylense de “deprem uzmanı” olduğunu argüman eden isimlerin birbiriyle çelişen açıklamaları devam ederken, bir sarsıntı yorumu da değişik bir bilim alanından geldi! Fizyoloji alanında uzman olan Doktor Oytun Erbaş, bir televizyon kanalında sarsıntıya ait yorumlarda bulundu. Erbaş’ın “Asıl büyük sarsıntı şimdi gerçekleşmedi. Küçük sarsıntılar olabilir lakin bunlar yıkıcı olmayacaktır. Ama büyük bir zelzele bir gün muhakkak olacak” halindeki açıklamaları toplumsal medyada büyük reaksiyon topladı. Toplumsal medya kullanıcıları, zelzele konusunda uzman olmayan birinin bu cins öngörülerde bulunmasını eleştirdi.
Murat Bardakçı ‘Üşümezsoycu’ oldu
Tarih alanındaki çalışmalarıyla bilinen gazeteci-yazar Murat Bardakçı ise uzun müddettir savunduğu “İstanbul’da 250 yıllık zelzele periyodu” görüşünden vazgeçtiğini, Jeofizik Profesörü Şener Üşümezsoy’un tezine takviye verdiğini söyledi. Bardakçı, “Bilim adamlarının çaplarını da görüyoruz. Şener Üşümezsoy’a o kadar laf ediliyor lakin Düzce’yi tek bilen odur. Naci Görür de 50 yer sayıyor, bir tanesi tutuyor. O denli iş olmaz” dedi.
Sevgi Çavuşoğlu / Haber Merkezi – Marmara Denizi’nde meydana gelen 6.2 büyüklüğündeki sarsıntının akabinde vatandaşlar artçı sarsıntılar dahil beklenen zelzelelerle ilgili bilgi almak maksadıyla taşınabilir uygulamalara yöneldi. Fakat bu uygulamalar, dolandırıcıların oyununa dönüşebiliyor. Uzmanlar, bu tıp uygulamalarla kullanıcıların banka hesaplarına erişim sağlanabildiğine dikkat çekiyor.
Android işletim sistemine sahip cep telefonlarına, sarsıntı şimdi kullanıcıların bulunduğu noktaya ulaşmadan saniyeler evvel bildirim geliyor. iOS işletim sisteminde ise bu türlü bir özellik bulunmuyor. Bu nedenle bilhassa Apple kullanıcıları, “deprem bildirim uygulamaları” indiriyor.
Dolandırılabilirsiniz!
Siber Güvenlik Uzmanı Osman Demircan, Android ve Apple mağazalarında fiyatlı ya da fiyatsız birçok zelzele uygulaması bulunduğunu belirterek “Küçük söz oyunlarıyla, sarsıntı olmadan evvel bilgi veriliyormuş üzere bir algı yaratılıyor. Bu uygulamalar lakin sarsıntı sonrası, yani ölümcül S (ikincil) dalgası gelmeden haber verebilir” dedi.
Depremlerin akabinde süratle birçok yeni uygulama çıktığını ve bunun yeni riskler doğurabileceğini söyleyen Demircan, “Uygulamaların kimilerinde ziyanlı yazılımlar bulunuyor. Bu yazılımlar, vatandaşların başta bankacılık uygulamaları olmak üzere telefonlarındaki birçok hassas bilgiyi ele geçirme potansiyeline sahip” ihtarında bulundu. Kimi uygulamaların kurumlardan bilgi aldığını fakat bu dataların yeniliği, doğruluğu ve kurumlarla olan direkt temasın bilinmeyen olduğunu vurgulayan Demircan, “İşini yeterli yapan uygulamalar da var. Android işletim sistemlerinde olduğu üzere, sistemin kesimi üzere çalışan sağlam uygulamalar mevcut. Fakat mağazalardan uygulama indirirken çok dikkatli olunmalı. Uygulamanın kim tarafından geliştirildiği, kimlerden dayanak alındığı ve bilginin nasıl korunduğu çok değerli. Ayrıyeten uygulamanın gerisinde devlet takviyesi yahut resmi bir kurumdan alınan bilgi desteği bulunup bulunmadığı da denetim edilmeli” açıklamasını yaptı.
Android’in uyarısı
Android telefonlardaki sarsıntı ikaz sisteminin bir uygulama değil, direkt işletim sisteminin bir kesimi olduğunu söyleyen Demircan, şunları kaydetti: “Cihazların içindeki hareket sensörleri, yerden gelen sismik titreşimleri algılayabiliyor. Android, milyonlarca telefondan eş vakitli bilgi toplayıp işliyor. Şayet birçok aygıtta emsal hareketler tespit edilirse, sistem o bölgedeki kullanıcılara sarsıntı başlamadan saniyeler evvel ihtar gönderiyor. Sistem P dalgasını aldığında, kullanıcılara ikincil dalgalar dediğimiz S dalgası gelmeden birkaç saniye evvel ikazda bulunabiliyor.”
Apple’da yok
Apple’ın, sırf devlet kurumlarından gelen genel acil durum ikazlarını kullanıcıya ilettiğini söyleyen Demircan, “Apple’ın telefonlarında da misal hareket sensörleri bulunuyor. Fakat Apple, bu sensörlerden data toplayıp işleyerek bir erken ihtar sistemi geliştirmedi. iPhone’larda zelzele öncesi ikaz yok. Apple yalnızca devlet kurumlarından gelen genel acil durum bildirimlerini gösteriyor” sözlerini kullandı.
Yanıltıcı olabilir
Siber Güvenlik Uzmanı Gökhan Say da “Özellikle bu türlü devirlerde bu usul uygulamaların indirilmesi önemli manada arttığı için, dolandırıcılar bunu fırsata çevirerek kullanıcıları ‘şuraya tıklayın’ stili düzmece yönlendirmelerle bilgisayarlarına yahut telefonlarına ziyanlı yazılım yüklemeye itebilir. Gerçek mağazalar yerine uydurma siteler üzerinden indirilen geçersiz uygulamalar da değerli bir tehdit oluşturuyor” değerlendirmesinde bulundu.
Say, “Android kullanıcıları, mevcut sarsıntı ihtar sistemlerini telefonlarında kullanmalarında yarar var. Fakat Apple kullanıcılarının bu cins uygulamaları telefonlarına yüklemeleri riskli olabilir. Bu sistemlerin yanılgı oranı epey yüksek yüksek olabiliyor ve yanlış ihtarlar, bilhassa gerilimli anlarda kullanıcıları paniğe sokabilir. Anlık endişe ve yanlış bilgi, insanların kendilerini tehlikeye atmaları üzere fecî sonuçlara yol açabilir. Bu nedenle, en emniyetli tahlil, devletin kendi zelzele ihtar sistemini kurmasıdır” dedi.
ONLARCA UYGULAMA VAR
Bildirim geç geliyor
App Store’da toplamda 30’a yakın sarsıntı ikaz uygulaması bulunuyor. Bu uygulamaların birden fazla fiyatsız üzere görünse de, kimilerinde indirildikten sonra fiyat talep ediliyor. Kullanıcı yorumlarına bakıldığında, uygulamaların geç çalıştığı ya da bilgi almak için ödeme yapılması gerektiği üzere şikayetler öne çıkıyor.
‘Uzmanlar’ kervanına Erbaş da katıldı!
Her jeoloğun sarsıntı uzmanı olmadığı söylense de “deprem uzmanı” olduğunu argüman eden isimlerin birbiriyle çelişen açıklamaları devam ederken, bir sarsıntı yorumu da farklı bir bilim alanından geldi! Fizyoloji alanında uzman olan Doktor Oytun Erbaş, bir televizyon kanalında zelzeleye ait yorumlarda bulundu. Erbaş’ın “Asıl büyük zelzele şimdi gerçekleşmedi. Küçük zelzeleler olabilir lakin bunlar yıkıcı olmayacaktır. Lakin büyük bir sarsıntı bir gün mutlaka olacak” halindeki açıklamaları toplumsal medyada büyük reaksiyon topladı. Toplumsal medya kullanıcıları, sarsıntı konusunda uzman olmayan birinin bu çeşit öngörülerde bulunmasını eleştirdi.
Murat Bardakçı ‘Üşümezsoycu’ oldu
Tarih alanındaki çalışmalarıyla bilinen gazeteci-yazar Murat Bardakçı ise uzun müddettir savunduğu “İstanbul’da 250 yıllık sarsıntı periyodu” görüşünden vazgeçtiğini, Jeofizik Profesörü Şener Üşümezsoy’un tezine takviye verdiğini söyledi. Bardakçı, “Bilim adamlarının çaplarını da görüyoruz. Şener Üşümezsoy’a o kadar laf ediliyor fakat Düzce’yi tek bilen odur. Naci Görür de 50 yer sayıyor, bir tanesi tutuyor. O denli iş olmaz” dedi.
