TCMB Mart Ayı Fiyat Raporu’nu yayımladı
TCMB, Mart Ayı Fiyat Gelişmeleri Raporu’nu yayımladı. Rapora nazaran, yıllık enflasyon, besin ve alkol-tütün kümelerinde yükselirken, başka ana kümelerde gerileme kaydetti. Martta besin kümesi öne çıkarken, bu kümede aylık fiyat artışı, işlenmemiş besin alt kümesi kaynaklı olarak güçlendi. Bu gelişmede, taze meyve ve zerzevat belirleyici olurken, ramazanın da tesiriyle et fiyatlarında kaydedilen artış dikkati çekti.
Enerji kümesinde, global ham petrol fiyatlarındaki düşüşü takiben akaryakıt fiyatlarında gerçekleşen gerilemenin, şebeke suyu tarifelerindeki artışlarla büyük ölçüde dengelenmesi sonucu, fiyatlar yatay seyretti.
Temel mal kümesinde, giysi ve ayakkabıda dönem indirimlerinin devam etmesiyle fiyatların düştüğü, güçlü mallarda fiyat artışlarının ölçülü seyrini koruduğu lakin başka temel mallarda bir ölçü güçlendiği izlendi.
Hizmetler dalında aylık enflasyonun alt kümeler genelinde yavaşladığı, ulaştırma hizmetlerinde ise fiyatların gerilediği görüldü. Rapora nazaran, üretici fiyatları artışı, güç kümesinin tesiriyle bir ölçü zayıflarken, yıllık üretici enflasyonundaki düşüş eğilimi devam etti.
MARTTA ENFLASYONUN ANA EĞİLİMİ YAVAŞLADI
Bu görünüm altında, mevsimsel düzeltilmiş datalar, C endeksi aylık artışında ve medyan enflasyonda yatay seyre, başka ana eğilim göstergelerinde gerilemeye işaret etti. Tüm göstergeler birlikte değerlendirildiğinde, martta enflasyonun ana eğiliminin yavaşladığı gözlendi.
Yıllık tüketici enflasyonuna katkılar incelendiğinde, besin ve alkol-tütün-altın kümelerinin katkıları bir evvelki aya kıyasla sırasıyla 0,54 ve 0,37 puan artarken, hizmet, temel mallar ve güç kümelerinin katkıları sırasıyla 0,87, 0,70 ve 0,29 puan azaldı.
Mevsimsellikten arındırılmış bilgilerle, tüketici fiyatlarındaki aylık artışın, işlenmemiş besin kaynaklı olarak bir evvelki aya kıyasla yükseldiği gözlendi.
Aylık artışlar bir evvelki aya kıyasla B endeksinde zayıflarken, C’de yatay seyretti. Buna nazaran, fiyat artışları, B endeksini oluşturan kümelerden temel mallarda yükselirken, hizmet ve bilhassa işlenmiş besinde besbelli olmak üzere yavaşladı.
Rapora nazaran, hizmet fiyat artışı martta yüzde 1,96 ile zayıflama eğilimini sürdürürken, küme yıllık enflasyonu 3,44 puan düşüşle yüzde 56,34 olarak gerçekleşti.
Yıllık hizmet enflasyonu, tüm alt kümelerde geriledi.
Martta kira enflasyonu, mukavele yenileme oranındaki düşüşün de tesiriyle bir evvelki aya kıyasla yavaşlamakla birlikte, yüzde 3,39’luk düzeyiyle hizmetler içinde öne çıktı.
EĞİTİM HİZMETLERİNDE ENFLASYON MARTTA BİR ÖLÇÜ GÜÇ KAYBETTİ
Diğer hizmetler alt kümesinde, özel okul fiyat gelişmelerine istinaden yılın başından itibaren yüksek aylık artışlar kaydeden eğitim hizmetlerinde enflasyon, martta bir ölçü güç kaybetti.
Lokanta-otel kümesi aylık enflasyonu hem yiyecek hem de konaklama hizmetleri kaynaklı olarak evvelki aya kıyasla zayıfladı.
Haberleşme aylık enflasyonu yüzde 0,55 olurken, evvelki aya nazaran bariz oranda yavaşlaması dikkati çekti. Martta ulaştırma hizmetleri fiyatları hava yolu ve kara yolu ile şehirlerarası nakliyat alt kalemlerine bağlı olarak yüzde 0,29 düşüş kaydetti.
Temel mal kümesi yıllık enflasyonu 2,32 puanlık düşüşle yüzde 19,39 oranında gerçekleşti. Yıllık enflasyon, giysi ve ayakkabı kümesinde besbelli olmak üzere tüm alt kümelerde geriledi.
Bu periyotta, güçlü mal (altın hariç) fiyatları yüzde 1,63 ile ölçülü halde yükselirken, alt küme yıllık enflasyonu yüzde 17,95’e indi. Martta beyaz eşya ve mobilya fiyatlarındaki artışlar, bir evvelki aya kıyasla, sırasıyla yüzde 2,84 ve yüzde 2,61 ile bir ölçü güçlenirken, araba fiyat artışı yüzde 1,41 ile daha ölçülü seyretti.
Giyim ve ayakkabı alt kümesi fiyatları martta yüzde 2,59 geriledi. Bu gelişmede, ay boyunca gerçekleşen dönem indirimlerinin tesirli olduğu görüldü.
Diğer temel mallar alt kümesinde ise fiyatlar yüzde 2,09 yükselerek evvelki aya kıyasla güç kazandı.
Enerji fiyatları martta yatay seyretti, küme yıllık enflasyonu 1,94 puan düşerek yüzde 41,98 oldu.
AKARYAKIT VE ELEKTRİK FİYATLARI GERİLEDİ
Akaryakıt fiyatları, ABD doları cinsinden memleketler arası güç fiyatlarının katkısıyla yüzde 1,96 gerilerken, elektrik fiyatları son kaynak tedarik tarifesi çerçevesinde aylık yüzde 0,69 düştü.
Diğer taraftan, bu periyotta şebeke suyu fiyatları aylık yüzde 2,23 yükseldi.
Martta, besin ve alkolsüz içecekler kümesi fiyatları yüzde 4,94 artarken, bu kümede yıllık enflasyon 2,01 puan artışla yüzde 37,12 oranında gerçekleşti. Yıllık enflasyon, işlenmemiş besin kümesinde 5,82 puan yükselerek yüzde 39,57, işlenmiş besinde ise 1,11 puan düşüşle yüzde 34,96 oldu. Bu devirde, aylık besin enflasyonunu, işlenmemiş besin fiyatlarındaki besbelli artış (yüzde 10,17) sürükledi.
Olumsuz hava şartlarını takiben taze meyve zerzevat fiyatlarında yüzde 16,03 ile kıymetli bir aylık artış görüldü. Kırmızı et fiyatlarında büyük ölçüde ramazana bağlı tesirlerle artış (yüzde 6,21) izlenirken, yumurta fiyatlarındaki artışta (yüzde 8,55) ramazana ek olarak dış ticaret kaynaklı tesirler hissedildi.
Diğer taraftan, bu periyotta işlenmiş besin fiyatları yüzde 0,57 ile son iki ayın akabinde hudutlu bir artış kaydetti. Alkollü içecekler ve tütün kümesinde fiyatlar, tütün eserlerine bağlı olarak martta yüzde 9,96 yükseldi. Bu artış, ocak ayındaki maktu vergi güncellemesinin beraberinde getirdiği gecikmeli tesirlerin yanında üretici firma kaynaklı olarak gerçekleşti.
Yurt içi üretici fiyatları martta yüzde 1,88 artarken, yıllık enflasyon 1,71 puan düşerek yüzde 23,50’ye geriledi. Bu periyotta ana sanayi kümeleri prestijiyle, sermaye, orta malı, dayanıksız ve sağlam tüketim malı kümelerindeki fiyat artışı sırasıyla yüzde 2,53, yüzde 2,28, yüzde 2,26 ve yüzde 2,19 olurken, güç fiyatları yüzde 1,17 düşüş kaydetti.
Aylık fiyat gelişmeleri bölümler bazında incelendiğinde, tütün eserleri, metal cevherleri, ağaç ve mantar eserleri ile öteki mamul eşyalar, fiyat artışlarıyla öne çıkan alt kümeler oldu.
TCMB, Mart Ayı Fiyat Gelişmeleri Raporu’nu yayımladı. Rapora nazaran, yıllık enflasyon, besin ve alkol-tütün kümelerinde yükselirken, öteki ana kümelerde gerileme kaydetti. Martta besin kümesi öne çıkarken, bu kümede aylık fiyat artışı, işlenmemiş besin alt kümesi kaynaklı olarak güçlendi. Bu gelişmede, taze meyve ve zerzevat belirleyici olurken, ramazanın da tesiriyle et fiyatlarında kaydedilen artış dikkati çekti.
Enerji kümesinde, global ham petrol fiyatlarındaki düşüşü takiben akaryakıt fiyatlarında gerçekleşen gerilemenin, şebeke suyu tarifelerindeki artışlarla büyük ölçüde dengelenmesi sonucu, fiyatlar yatay seyretti.
Temel mal kümesinde, giysi ve ayakkabıda dönem indirimlerinin devam etmesiyle fiyatların düştüğü, güçlü mallarda fiyat artışlarının ölçülü seyrini koruduğu lakin öbür temel mallarda bir ölçü güçlendiği izlendi.
Hizmetler dalında aylık enflasyonun alt kümeler genelinde yavaşladığı, ulaştırma hizmetlerinde ise fiyatların gerilediği görüldü. Rapora nazaran, üretici fiyatları artışı, güç kümesinin tesiriyle bir ölçü zayıflarken, yıllık üretici enflasyonundaki düşüş eğilimi devam etti.
MARTTA ENFLASYONUN ANA EĞİLİMİ YAVAŞLADI
Bu görünüm altında, mevsimsel düzeltilmiş bilgiler, C endeksi aylık artışında ve medyan enflasyonda yatay seyre, öteki ana eğilim göstergelerinde gerilemeye işaret etti. Tüm göstergeler birlikte değerlendirildiğinde, martta enflasyonun ana eğiliminin yavaşladığı gözlendi.
Yıllık tüketici enflasyonuna katkılar incelendiğinde, besin ve alkol-tütün-altın kümelerinin katkıları bir evvelki aya kıyasla sırasıyla 0,54 ve 0,37 puan artarken, hizmet, temel mallar ve güç kümelerinin katkıları sırasıyla 0,87, 0,70 ve 0,29 puan azaldı.
Mevsimsellikten arındırılmış datalarla, tüketici fiyatlarındaki aylık artışın, işlenmemiş besin kaynaklı olarak bir evvelki aya kıyasla yükseldiği gözlendi.
Aylık artışlar bir evvelki aya kıyasla B endeksinde zayıflarken, C’de yatay seyretti. Buna nazaran, fiyat artışları, B endeksini oluşturan kümelerden temel mallarda yükselirken, hizmet ve bilhassa işlenmiş besinde bariz olmak üzere yavaşladı.
Rapora nazaran, hizmet fiyat artışı martta yüzde 1,96 ile zayıflama eğilimini sürdürürken, küme yıllık enflasyonu 3,44 puan düşüşle yüzde 56,34 olarak gerçekleşti.
Yıllık hizmet enflasyonu, tüm alt kümelerde geriledi.
Martta kira enflasyonu, kontrat yenileme oranındaki düşüşün de tesiriyle bir evvelki aya kıyasla yavaşlamakla birlikte, yüzde 3,39’luk düzeyiyle hizmetler içinde öne çıktı.
EĞİTİM HİZMETLERİNDE ENFLASYON MARTTA BİR ÖLÇÜ GÜÇ KAYBETTİ
Diğer hizmetler alt kümesinde, özel okul fiyat gelişmelerine istinaden yılın başından itibaren yüksek aylık artışlar kaydeden eğitim hizmetlerinde enflasyon, martta bir ölçü güç kaybetti.
Lokanta-otel kümesi aylık enflasyonu hem yiyecek hem de konaklama hizmetleri kaynaklı olarak evvelki aya kıyasla zayıfladı.
Haberleşme aylık enflasyonu yüzde 0,55 olurken, evvelki aya nazaran bariz oranda yavaşlaması dikkati çekti. Martta ulaştırma hizmetleri fiyatları hava yolu ve kara yolu ile şehirlerarası nakliyecilik alt kalemlerine bağlı olarak yüzde 0,29 düşüş kaydetti.
Temel mal kümesi yıllık enflasyonu 2,32 puanlık düşüşle yüzde 19,39 oranında gerçekleşti. Yıllık enflasyon, giysi ve ayakkabı kümesinde bariz olmak üzere tüm alt kümelerde geriledi.
Bu devirde, güçlü mal (altın hariç) fiyatları yüzde 1,63 ile ölçülü biçimde yükselirken, alt küme yıllık enflasyonu yüzde 17,95’e indi. Martta beyaz eşya ve mobilya fiyatlarındaki artışlar, bir evvelki aya kıyasla, sırasıyla yüzde 2,84 ve yüzde 2,61 ile bir ölçü güçlenirken, araba fiyat artışı yüzde 1,41 ile daha ölçülü seyretti.
Giyim ve ayakkabı alt kümesi fiyatları martta yüzde 2,59 geriledi. Bu gelişmede, ay boyunca gerçekleşen dönem indirimlerinin tesirli olduğu görüldü.
Diğer temel mallar alt kümesinde ise fiyatlar yüzde 2,09 yükselerek evvelki aya kıyasla güç kazandı.
Enerji fiyatları martta yatay seyretti, küme yıllık enflasyonu 1,94 puan düşerek yüzde 41,98 oldu.
AKARYAKIT VE ELEKTRİK FİYATLARI GERİLEDİ
Akaryakıt fiyatları, ABD doları cinsinden milletlerarası güç fiyatlarının katkısıyla yüzde 1,96 gerilerken, elektrik fiyatları son kaynak tedarik tarifesi çerçevesinde aylık yüzde 0,69 düştü.
Diğer taraftan, bu devirde şebeke suyu fiyatları aylık yüzde 2,23 yükseldi.
Martta, besin ve alkolsüz içecekler kümesi fiyatları yüzde 4,94 artarken, bu kümede yıllık enflasyon 2,01 puan artışla yüzde 37,12 oranında gerçekleşti. Yıllık enflasyon, işlenmemiş besin kümesinde 5,82 puan yükselerek yüzde 39,57, işlenmiş besinde ise 1,11 puan düşüşle yüzde 34,96 oldu. Bu devirde, aylık besin enflasyonunu, işlenmemiş besin fiyatlarındaki besbelli artış (yüzde 10,17) sürükledi.
Olumsuz hava şartlarını takiben taze meyve zerzevat fiyatlarında yüzde 16,03 ile kıymetli bir aylık artış görüldü. Kırmızı et fiyatlarında büyük ölçüde ramazana bağlı tesirlerle artış (yüzde 6,21) izlenirken, yumurta fiyatlarındaki artışta (yüzde 8,55) ramazana ek olarak dış ticaret kaynaklı tesirler hissedildi.
Diğer taraftan, bu devirde işlenmiş besin fiyatları yüzde 0,57 ile son iki ayın akabinde hudutlu bir artış kaydetti. Alkollü içecekler ve tütün kümesinde fiyatlar, tütün eserlerine bağlı olarak martta yüzde 9,96 yükseldi. Bu artış, ocak ayındaki maktu vergi güncellemesinin beraberinde getirdiği gecikmeli tesirlerin yanında üretici firma kaynaklı olarak gerçekleşti.
Yurt içi üretici fiyatları martta yüzde 1,88 artarken, yıllık enflasyon 1,71 puan düşerek yüzde 23,50’ye geriledi. Bu devirde ana sanayi kümeleri prestijiyle, sermaye, orta malı, dayanıksız ve güçlü tüketim malı kümelerindeki fiyat artışı sırasıyla yüzde 2,53, yüzde 2,28, yüzde 2,26 ve yüzde 2,19 olurken, güç fiyatları yüzde 1,17 düşüş kaydetti.
Aylık fiyat gelişmeleri dallar bazında incelendiğinde, tütün eserleri, metal cevherleri, ağaç ve mantar eserleri ile öteki mamul eşyalar, fiyat artışlarıyla öne çıkan alt kümeler oldu.
