Gaz İhraç Eden Ülkeler Forumu’nun (GECF) 2025 Gaz Piyasası Raporu’na nazaran, global doğal gaz tüketimi yüzde 2,5 artarak 4 trilyon 170 milyar metreküpe çıktı. Bu artış, 100 milyar metreküplük büyümeye karşılık geldi.
Son 10 yılın en süratli büyüme oranlarından biri olarak kayıtlara geçen bu artış, ekonomik büyüme, endüstrileşme, teknolojik gelişmeler, nüfus artışı, kentleşme ve değişen hava koşullarından kaynaklandı.
Asya Pasifik, global gaz tüketimi artışında itici güç oldu
Küresel gaz tüketimindeki artışta Asya Pasifik bölgesi başı çekti. Bölge, global talep artışının yüzde 60’ını karşıladı. Bilhassa, Çin’in tüketimi geçen yıl 33 milyar metreküp artarak 430 milyar metreküpe ulaştı. Rusya ve ABD tüketime 20’şer milyar metreküplük katkı sağladı. Latin Amerika, Karayipler ve Afrika’da büyüme hudutlu kalırken, Avrupa’da iki yıl süren düşüşün akabinde tüketim sabit kaldı.
Gaz tüketim artışında elektrik üretimi ve sanayi tesirli oldu
Rapora nazaran, sektörel seviyede talep artışında elektrik üretimi ve sanayi öne çıktı. Elektrikli ulaşımın yaygınlaşması, endüstride elektrifikasyon ve bilgi merkezlerinin büyümesiyle gazla çalışan elektrik üretimi artış gösterdi. Doğal gaz, muteber bir baz yük kaynağı olmanın yanında, yenilenebilir güç üretimini dengeleyen esnek bir üretim aracı olarak ehemmiyet kazandı. Ayrıyeten düşük fiyatların tesiriyle sanayi tüketimi de yükseldi.
2024-2025 kış döneminde Kuzey Yarımküre’deki soğuk hava dalgaları, konut ve ticari dallarda ısıtma gayeli gaz talebini artırdı. Çin’de sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) yakıtlı kamyon sayısının artması da ulaşım kaynaklı talebi üst çekti.
Kısa vadeli talep tarife savaşından etkilenebilir
Son aylarda olumlu ekonomik görünümle desteklenen kısa vadeli güç ve gaz talebi beklentileri, 2 Nisan’da ABD’nin 185 ülkeden ithalata yüksek tarifeler uygulamasıyla zayıflamaya başladı. Birtakım ülkeler ise bu adıma karşı misilleme tedbirleri aldı.
Bu gelişmeler, global ekonomik büyüme beklentileri üzerinde aşağı istikametli riskler oluşturdu. Güç genelinde ve bilhassa doğal gaz talebinde önemli belirsizlik ortaya çıktı. Ticaret savaşının gaz piyasalarına tesirlerinin tam olarak kıymetlendirilmesi için şimdi erken olduğu tabir ediliyor.
Yatırımlar arama ve geliştirme faaliyetlerini destekledi
2024’te global petrol ve gaz arama-üretim yatırımları 625 milyar dolar oldu. Bu sayı, global salgın sonrası devrin en yüksek ikinci düzeyi olarak kayıtlara geçti.
Rapora nazaran, 2023’te tarihi taban düzeye gerileyen keşifler, 2024’te 420 milyar metreküp doğal gaz keşfiyle toparlanma gösterirken salgın öncesi ortalamanın altında kaldı.
Aynı yıl içinde toplam 130 yeni gaz projesi devreye alındı. Bu projelerin yıllık toplam 60 milyar metreküp üretim kapasitesine ulaşması bekleniyor.
Boru gazı ticaret arttı, LNG ticareti düşük kaldı
İki yıllık düşüşün akabinde, boru çizgisiyle doğal gaz ticareti 2024’te yüzde 6 artarak 606 milyar metreküpe çıktı. Global LNG arzı ise 2024’te yüzde 0,9 artarak son dört yılın en yavaş büyümesini kaydetti. Buna karşın Asya’nın LNG ithalatı yüzde 8 artarak rekor düzeye ulaştı.
Çin ve Hindistan başta olmak üzere birçok dalda artan gaz kullanımı, düşen spot LNG fiyatları ve yeni LNG ithalat terminallerinin devreye alınması bu artışı destekledi. Avrupa’da ise LNG ithalatı yüzde 18 azaldı. Yüksek depolama düzeyleri ve artan boru gazı tedariki bu düşüşte belirleyici oldu.
2024’te global LNG sıvılaştırma kapasitesi yıllık 10 milyon ton artarak toparlanma gösterdi. Kongo Cumhuriyeti, Meksika, Rusya ve ABD’de toplam dört yeni proje devreye alındı. Birinci iki ülke böylelikle LNG ihracatçısı pozisyonuna geldi.
Jeopolitik tansiyonlar ve kuraklık nedeniyle Süveyş ve Panama kanallarındaki aksamalara karşın, 2024’te spot LNG taşıma maliyetlerinde kıymetli düşüş yaşandı. Yıl içinde 70 yeni LNG gemisi hizmete alındı ve bunların birden fazla süreksiz olarak spot charter pazarına yönlendirildi. Spot taşıma fiyatlarındaki bu düşüş, navlun maliyetlerini aşağı çekti.
Gaz İhraç Eden Ülkeler Forumu’nun (GECF) 2025 Gaz Piyasası Raporu’na nazaran, global doğal gaz tüketimi yüzde 2,5 artarak 4 trilyon 170 milyar metreküpe çıktı. Bu artış, 100 milyar metreküplük büyümeye karşılık geldi.
Son 10 yılın en süratli büyüme oranlarından biri olarak kayıtlara geçen bu artış, ekonomik büyüme, endüstrileşme, teknolojik gelişmeler, nüfus artışı, kentleşme ve değişen hava kurallarından kaynaklandı.
Asya Pasifik, global gaz tüketimi artışında itici güç oldu
Küresel gaz tüketimindeki artışta Asya Pasifik bölgesi başı çekti. Bölge, global talep artışının yüzde 60’ını karşıladı. Bilhassa, Çin’in tüketimi geçen yıl 33 milyar metreküp artarak 430 milyar metreküpe ulaştı. Rusya ve ABD tüketime 20’şer milyar metreküplük katkı sağladı. Latin Amerika, Karayipler ve Afrika’da büyüme hudutlu kalırken, Avrupa’da iki yıl süren düşüşün akabinde tüketim sabit kaldı.
Gaz tüketim artışında elektrik üretimi ve sanayi tesirli oldu
Rapora nazaran, sektörel seviyede talep artışında elektrik üretimi ve sanayi öne çıktı. Elektrikli ulaşımın yaygınlaşması, endüstride elektrifikasyon ve data merkezlerinin büyümesiyle gazla çalışan elektrik üretimi artış gösterdi. Doğal gaz, sağlam bir baz yük kaynağı olmanın yanında, yenilenebilir güç üretimini dengeleyen esnek bir üretim aracı olarak kıymet kazandı. Ayrıyeten düşük fiyatların tesiriyle sanayi tüketimi de yükseldi.
2024-2025 kış döneminde Kuzey Yarımküre’deki soğuk hava dalgaları, konut ve ticari dallarda ısıtma hedefli gaz talebini artırdı. Çin’de sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) yakıtlı kamyon sayısının artması da ulaşım kaynaklı talebi üst çekti.
Kısa vadeli talep tarife savaşından etkilenebilir
Son aylarda olumlu ekonomik görünümle desteklenen kısa vadeli güç ve gaz talebi beklentileri, 2 Nisan’da ABD’nin 185 ülkeden ithalata yüksek tarifeler uygulamasıyla zayıflamaya başladı. Kimi ülkeler ise bu adıma karşı misilleme tedbirleri aldı.
Bu gelişmeler, global ekonomik büyüme beklentileri üzerinde aşağı istikametli riskler oluşturdu. Güç genelinde ve bilhassa doğal gaz talebinde önemli belirsizlik ortaya çıktı. Ticaret savaşının gaz piyasalarına tesirlerinin tam olarak kıymetlendirilmesi için şimdi erken olduğu tabir ediliyor.
Yatırımlar arama ve geliştirme faaliyetlerini destekledi
2024’te global petrol ve gaz arama-üretim yatırımları 625 milyar dolar oldu. Bu sayı, global salgın sonrası periyodun en yüksek ikinci düzeyi olarak kayıtlara geçti.
Rapora nazaran, 2023’te tarihi taban düzeye gerileyen keşifler, 2024’te 420 milyar metreküp doğal gaz keşfiyle toparlanma gösterirken salgın öncesi ortalamanın altında kaldı.
Aynı yıl içinde toplam 130 yeni gaz projesi devreye alındı. Bu projelerin yıllık toplam 60 milyar metreküp üretim kapasitesine ulaşması bekleniyor.
Boru gazı ticaret arttı, LNG ticareti düşük kaldı
İki yıllık düşüşün akabinde, boru çizgisiyle doğal gaz ticareti 2024’te yüzde 6 artarak 606 milyar metreküpe çıktı. Global LNG arzı ise 2024’te yüzde 0,9 artarak son dört yılın en yavaş büyümesini kaydetti. Buna karşın Asya’nın LNG ithalatı yüzde 8 artarak rekor düzeye ulaştı.
Çin ve Hindistan başta olmak üzere birçok dalda artan gaz kullanımı, düşen spot LNG fiyatları ve yeni LNG ithalat terminallerinin devreye alınması bu artışı destekledi. Avrupa’da ise LNG ithalatı yüzde 18 azaldı. Yüksek depolama düzeyleri ve artan boru gazı tedariki bu düşüşte belirleyici oldu.
2024’te global LNG sıvılaştırma kapasitesi yıllık 10 milyon ton artarak toparlanma gösterdi. Kongo Cumhuriyeti, Meksika, Rusya ve ABD’de toplam dört yeni proje devreye alındı. Birinci iki ülke böylelikle LNG ihracatçısı pozisyonuna geldi.
Jeopolitik tansiyonlar ve kuraklık nedeniyle Süveyş ve Panama kanallarındaki aksamalara karşın, 2024’te spot LNG taşıma maliyetlerinde değerli düşüş yaşandı. Yıl içinde 70 yeni LNG gemisi hizmete alındı ve bunların birden fazla süreksiz olarak spot charter pazarına yönlendirildi. Spot taşıma fiyatlarındaki bu düşüş, navlun maliyetlerini aşağı çekti.
