Betül Topaklı / Milliyet.com.tr – Nevra Akın Oktay, 1977 yılında İstanbul’da dünyaya geldi. Fakat doğduktan ilkokul bitene kadar Kütahya’da yaşadı ve hoş bir çocukluk geçirdi. Kütahya ilkokulunda Türkiye’nin hoş mozaiği içerisinde 40 kişilik bir sınıfta, dünyalar tatlısı Havva öğretmenden âlâ bir eğitim aldı. Nevra’nın çocukluğu sokaklarda istop, yakartop, saklambaç oynayarak geçti. Başına buyruk, haylaz ve meraklı bir çocuktu. Babası maden yüksek mühendisiydi ve Kütahya’da maden ocakları vardı. Küçük kız ortaokulda imtihana girip kazanmasıyla birlikte okumak için anneannesinin yanına İstanbul’a geldi. Lise 3’e kadar anneannesiyle yaşayan Nevra’nın sonrasında ailesi de İstanbul’a yerleşti. Üniversiteyi Oxford Brookes işletme kısmında okuyan Nevra, sonrasında University of Leicester’da basın yayın ve reklamcılık masterı yaptı. Temel mesleği reklamcılıktı. 15 sene Türkiye’nin en başarılı reklam ajanslarında çalıştı. Ancak ikinci çocuğu dünyaya geldikten sonra başına gelen 2 olay hayatını büsbütün değiştirdi. Nevra, o günleri şöyle anlatıyor:
“İkinci çocuğum olduktan sonra 2 olay yaşadım. Birincisi, bedende yaygın ağrılara yol açan fibromiyalji diye bir hastalığa yakalandım ve alyuvarlarımda oksijen ölçüsü azaldı. Bu süreçte bir de işten ayrıldım. 2 çocuk ve daima senin kanını emen bir mesleği yapmak beni çok zorluyordu. Doktor, doğada yürüyüş yapmamı önerdi. Biz de kocam ve çocuklarımla Şile bölgesine her hafta sonu yürümeye gidiyor, orman banyosu yapıyorduk. Oraya gide gele bölgeyi keşfettik ve ‘Neden buralarda yaşamıyoruz?’ dedik. Kentten ayrılma kararı vererek, Ömerli bölgesine tam da tabiatın ortasına taşındık. Burada daha evvel 40 yaşıma kadar deneyimlemediğim bir süreç beni bekliyordu. Zira tabiatın işleyişini keşfettiğim bir kapı açıldı. Bu süreçte tarım zehirleriyle ilgili de şuurum çok yüksekti. Çocuklarıma zehirli besin yedirmek istemiyordum. ‘Bahçeli bir meskenim var ve neden kendi gıdamı üretmiyorum?’ diye düşündüm ve serüven bu türlü başladı.”
PEK ÇOK EĞİTİM ALDI
Nevra, işe Bursa’da Belentepe Permakültür Çiftliği’nde Permakültür Tasarım Sertifikası eğitimi alarak başladı. Permakültür, gelecek jenerasyonlara yaşanabilir bir dünya bırakmak ve şu an yaşarken de ziyan vermeden daima onaran bir hayat biçimini anlatıyordu. Bu eğitim için 3. üniversite tabirini kullanan Nevra; ekolojik yapılar, hayvan sistemleri, toprak, yağmur suyu hasadı, topluluklar, besin sistemleri üzere çok farklı bahislerde bilgi sahibi oldu. Ancak Nevra’nın ilgisini besin yetiştirmek ve tohumlar çekiyordu. O hususta kendini daha da geliştirmek istiyordu. Bunun için İSMEK’ten Zerzevat Yetiştiriciliği, Royal Botanic Garden Edinburg’tan Uygulamalı Bahçıvanlık, Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi’nden Bitkisel Tasarım Eğitimi, Kokopelli Şehirde’den Yağmur Suyu Hasadı Atölyesi, İstanbul Permakültür Kollektifi’nden Mine Pakkaner ile Budama Eğitimi, Nazım Tanrıkulu’ndan Tıbbi Aromatik Bitki Yetiştiriciliği, Gülderman Çiftliği’nde Agrohomeopati eğitimlerini alarak bilgilerini genişletti. Ekolojik mimariye olan ilgisi bu periyotta şekillendi ve Melih Aşanlı’dan bu alanda eğitim aldı.
YENİLEBİLİR BESİN BAHÇELERİ KURUYOR
Nevra, aldığı eğitimler sonrasında artık kendi besinini yetiştirmeye, kompostosunu yapmaya, ekmeğini yoğurmaya, yoğurdunu çalmaya ve tohum toplamaya başladı. Komşularına, arkadaşlarına bildiklerini öğretirken, “Neden bunu iş olarak yapmıyorum?” diyerek 2023 yılında kendi işini kurmaya karar verdi. İsteyen herkese yenilebilir besin bahçeleri kuran Nevra, ayrıyeten peyzaj ve bahçede hayat alanları kurmalarına da yardımcı oluyor. Kurduğu sistemleri uygun düşünülmüş şık ahşap materyallerden yaptığını söyleyen Nevra, “İnsanlar bahçelerinde bu türlü bir alanı çim yerine kullanmak istiyor. Çime giden su yerine en azından besin üretiyorlar. ‘Nevvahaistanbul’ isimli instagram adresimde insanların kendi besinlerini üretebilmeleri için profesyonel olarak çekimler yapıyorum ve toplumsal yarar yaratmaya çalışıyorum. Tarım zehirleri maalesef çok kötü, insanlara yardım etmek istiyorum” diyor.
40 LİTRELİK LEĞENDE 20’YE YAKIN BİTKİ YETİŞTİRİYOR
Evde tek bir saksıda farklı çeşitlerde salata gereçleri yetiştiren Nevra, “Doğada bitki örtüsü bir ahenk içinde bulunuyor. Her şey taban tabana birbirlerine dayanak vererek, ahenk içinde yaşıyor. Tabiatta monokültür yok, çeşitlilik var. Benim usulümde da çeşitlilik ve sık dikim bulunuyor. Toprağım güçlü ve sık dikime uygun. İnsanların İstanbul’da aslında dar alanları var. Ben de dar alanda en çok ne yetiştirebilirim onun peşindeyim. Bir leğen de buna bir örnek. 40 litrelik bir leğende 20’ye yakın bitki yetiştirdim. İnsanların da çok güzeline gitti. İsmini da salata saksısı koydum” diyerek anlatıyor leğendeki salata saksının ortaya çıkış öyküsünü.
“Günümüzde pek çok insan kendi besin bahçesini yetiştirmek istiyor lakin nereden başlayacağını bilmiyor. İşte yalnızca bu sebepten iş kurdum. Ya benim üzere uzun soluklu bir serüvene girip peyderpey bu işi öğrenmek için eğitimler alacaksınız ya da bir bilenden takviye alacaksınız ve süreçte öğreneceksiniz. Benimle çalışmak için evvel web siteme girmeli ve sıkça sorulan soruları okumalısınız. Akabinde bağlantı kısmından müracaat formu doldurmalısınız. Tek başıma çalıştığım için bu biçimde çok rahat çalışabiliyorum. Müracaat formlarına mail ile geri dönüyorum. Süreç bu halde başlıyor.”
TARIM ZEHRİNDEN EN ÇOK YEŞİLLİKLER ETKİLENİYOR
“Evde ya da bahçede eser yetiştirerek öncelikle zehirsiz besine ulaşabiliyorsunuz” diyen Nevra, “11 ay bahçeden beslenebiliyorsun. Natürel küçük bahçelerde her şeyin olamayabiliyor fakat en azından salata bahçesi yaparak, en çok tarım zehrinden etkilenen yeşillikleri yetiştirebiliyoruz. Bu işi öğrenince kendinize özgüveniniz geliyor, güçleniyorsunuz. Zira bahçeyle uğraşmak bir terapi, ruh haliniz düzeliyor. Şu sıralar hepimizin muhtaçlığı var. Fizik aktivitesi, seni dışarı çıkartıyor. Bahçede çalışırken vakit duruyor, sıkıntılar gidiyor. Toprağa dokunarak depomin depoluyorsun. Yapılan araştırmalar, sağlıklı bir toprağın yapısında bulunan mycobacterium vaccae isimli bir mikrobun beynimizdeki nöronlar üzerinde fluoksetin türevi antidepresanlarınkine misal bir tesir ettiğini doğruluyor. Bu ‘mutlu mikroplar’, memnunluk hormonu olarak bilinen serotonin üretimini artıran sitokin düzeylerinin yükselmesini sağlıyor. Serotonin düzeylerinin azalması, depresyon, tasa, obsesif kompulsif bozukluk (OKB) ve bipolar bozuklukla direkt bağlantılıyken, gereğince serotonin salgıladığımızda kendimizi memnun ve rahat hissedebilmemiz mümkün olur. Toprakla uğraştığımızda maruz kaldığımız bu faydalı mikrop, tıpkı bir antidepresan üzere davranarak mutluluğumuzu destekliyor. Kanser hastalarına mycobacterium vaccae desteği vererek deney yapan araştırmacılar, hastaların gerilim düzeylerinin azaldığını ve ömür kalitelerinin yükseldiğini gözlemlediler” diyerek toprağın insan üzerindeki tesirlerine vurgu yapıyor.
TASARIM VE UYGULAMA FİYATI PROJEYE NAZARAN DEĞİŞİYOR
Sadece bahçede değil, balkon ve teraslarda da besin yetiştirmenin mümkün olduğuna dikkat çeken Nevra, “Okullar ve şirketler de hizmet alıyor. İsterseniz yalnızca tasarımı yaptırabiliyorsunuz uygulamayı kendiniz yapıyorsunuz, isterseniz uygulamayı da yapabiliyorum. Projenin büyüklüğüne nazaran tasarım olarak 10 bin TL ile 30 bin TL ortasında değişiyor. Uygulama ise yeniden projenin büyüklüğüne nazaran 50 bin ila 200 bin TL ortasında değişiyor. Şu an dönem başladı, harıl harıl çalışıyorum. Bahçelerim, okul projelerim, toplumsal medya ve ailem ortasında mekik dokuyorum. Haziran ortasına kadar yoğunluk devam ediyor sonra ağustos ortasında kış bahçeleri için çalışmalar başlıyor. O da ekim sonuna kadar devam ediyor” diyor.
Nevra Akın Oktay’ın geleceğe yönelik birçok projesi ve hayali var.“Önce bir eğitim hazırlamak istiyorum ki bu işi hem daha çok kişi yapsın hem de beşerler kendi kendilerine de benim kadar vakit kaybetmeden bu işi öğrensinler. Sonra her türlü ayrıntıları içinde barındıran bir kitap hazırlamak istiyorum. Bir televizyon programı yapmak istiyorum. Bunun için tüm ayrıntılar hazır” diyen Nevra kelamlarını şöyle noktalıyor:
“Türkiye’de eğitim sisteminin içine sızmayı planlıyorum. Zira her okulda bir bostan olmalı. Bir satış sitesi kurmayı planlıyorum. Zira materyalleri bulmak ve bahçeciliğe başlamak bir serüven. Bu serüveni olabildiğince kısa ve öz olarak yapıp insanlara yol göstermek istiyorum. Market Gardening (pazar bahçeciliği) ile ilgili yurt dışında eğitimlere Türkiye’den bir heyet ile katılmak ve bu sistemin tüm Türkiye’de yaygınlaşması için çalışmak istiyorum. Türkiye’de organik yem yetiştiriciliği benim bildiğim kadarıyla yok. Bunun yapılmasını istiyorum. Yani biz hayvanları tüketiyoruz ancak hayvanlar nasıl besleniyor? Bir kompost tesisi kurulması gerekiyor. Benim gücüm kâfi mi bilmiyorum lakin muhakkak kurulması gerekiyor.”
Betül Topaklı / Milliyet.com.tr – Nevra Akın Oktay, 1977 yılında İstanbul’da dünyaya geldi. Lakin doğduktan ilkokul bitene kadar Kütahya’da yaşadı ve hoş bir çocukluk geçirdi. Kütahya ilkokulunda Türkiye’nin hoş mozaiği içerisinde 40 kişilik bir sınıfta, dünyalar tatlısı Havva öğretmenden güzel bir eğitim aldı. Nevra’nın çocukluğu sokaklarda istop, yakartop, saklambaç oynayarak geçti. Başına buyruk, haylaz ve meraklı bir çocuktu. Babası maden yüksek mühendisiydi ve Kütahya’da maden ocakları vardı. Küçük kız ortaokulda imtihana girip kazanmasıyla birlikte okumak için anneannesinin yanına İstanbul’a geldi. Lise 3’e kadar anneannesiyle yaşayan Nevra’nın sonrasında ailesi de İstanbul’a yerleşti. Üniversiteyi Oxford Brookes işletme kısmında okuyan Nevra, sonrasında University of Leicester’da basın yayın ve reklamcılık masterı yaptı. Temel mesleği reklamcılıktı. 15 sene Türkiye’nin en başarılı reklam ajanslarında çalıştı. Ancak ikinci çocuğu dünyaya geldikten sonra başına gelen 2 olay hayatını büsbütün değiştirdi. Nevra, o günleri şöyle anlatıyor:
“İkinci çocuğum olduktan sonra 2 olay yaşadım. Birincisi, bedende yaygın ağrılara yol açan fibromiyalji diye bir hastalığa yakalandım ve alyuvarlarımda oksijen ölçüsü azaldı. Bu süreçte bir de işten ayrıldım. 2 çocuk ve daima senin kanını emen bir mesleği yapmak beni çok zorluyordu. Doktor, doğada yürüyüş yapmamı önerdi. Biz de kocam ve çocuklarımla Şile bölgesine her hafta sonu yürümeye gidiyor, orman banyosu yapıyorduk. Oraya gide gele bölgeyi keşfettik ve ‘Neden buralarda yaşamıyoruz?’ dedik. Kentten ayrılma kararı vererek, Ömerli bölgesine tam da tabiatın ortasına taşındık. Burada daha evvel 40 yaşıma kadar deneyimlemediğim bir süreç beni bekliyordu. Zira tabiatın işleyişini keşfettiğim bir kapı açıldı. Bu süreçte tarım zehirleriyle ilgili de şuurum çok yüksekti. Çocuklarıma zehirli besin yedirmek istemiyordum. ‘Bahçeli bir konutum var ve neden kendi gıdamı üretmiyorum?’ diye düşündüm ve serüven bu türlü başladı.”
PEK ÇOK EĞİTİM ALDI
Nevra, işe Bursa’da Belentepe Permakültür Çiftliği’nde Permakültür Tasarım Sertifikası eğitimi alarak başladı. Permakültür, gelecek kuşaklara yaşanabilir bir dünya bırakmak ve şu an yaşarken de ziyan vermeden daima onaran bir hayat biçimini anlatıyordu. Bu eğitim için 3. üniversite tabirini kullanan Nevra; ekolojik yapılar, hayvan sistemleri, toprak, yağmur suyu hasadı, topluluklar, besin sistemleri üzere çok farklı hususlarda bilgi sahibi oldu. Ancak Nevra’nın ilgisini besin yetiştirmek ve tohumlar çekiyordu. O bahiste kendini daha da geliştirmek istiyordu. Bunun için İSMEK’ten Zerzevat Yetiştiriciliği, Royal Botanic Garden Edinburg’tan Uygulamalı Bahçıvanlık, Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi’nden Bitkisel Tasarım Eğitimi, Kokopelli Şehirde’den Yağmur Suyu Hasadı Atölyesi, İstanbul Permakültür Kollektifi’nden Mine Pakkaner ile Budama Eğitimi, Nazım Tanrıkulu’ndan Tıbbi Aromatik Bitki Yetiştiriciliği, Gülderman Çiftliği’nde Agrohomeopati eğitimlerini alarak bilgilerini genişletti. Ekolojik mimariye olan ilgisi bu periyotta şekillendi ve Melih Aşanlı’dan bu alanda eğitim aldı.
YENİLEBİLİR BESİN BAHÇELERİ KURUYOR
Nevra, aldığı eğitimler sonrasında artık kendi besinini yetiştirmeye, kompostosunu yapmaya, ekmeğini yoğurmaya, yoğurdunu çalmaya ve tohum toplamaya başladı. Komşularına, arkadaşlarına bildiklerini öğretirken, “Neden bunu iş olarak yapmıyorum?” diyerek 2023 yılında kendi işini kurmaya karar verdi. İsteyen herkese yenilebilir besin bahçeleri kuran Nevra, ayrıyeten peyzaj ve bahçede hayat alanları kurmalarına da yardımcı oluyor. Kurduğu sistemleri yeterli düşünülmüş şık ahşap materyallerden yaptığını söyleyen Nevra, “İnsanlar bahçelerinde bu türlü bir alanı çim yerine kullanmak istiyor. Çime giden su yerine en azından besin üretiyorlar. ‘Nevvahaistanbul’ isimli instagram adresimde insanların kendi besinlerini üretebilmeleri için profesyonel olarak çekimler yapıyorum ve toplumsal yarar yaratmaya çalışıyorum. Tarım zehirleri maalesef çok kötü, insanlara yardım etmek istiyorum” diyor.
40 LİTRELİK LEĞENDE 20’YE YAKIN BİTKİ YETİŞTİRİYOR
Evde tek bir saksıda farklı çeşitlerde salata materyalleri yetiştiren Nevra, “Doğada bitki örtüsü bir ahenk içinde bulunuyor. Her şey taban tabana birbirlerine takviye vererek, ahenk içinde yaşıyor. Tabiatta monokültür yok, çeşitlilik var. Benim stilimde da çeşitlilik ve sık dikim bulunuyor. Toprağım güçlü ve sık dikime uygun. İnsanların İstanbul’da zati dar alanları var. Ben de dar alanda en çok ne yetiştirebilirim onun peşindeyim. Bir leğen de buna bir örnek. 40 litrelik bir leğende 20’ye yakın bitki yetiştirdim. İnsanların da çok güzeline gitti. İsmini da salata saksısı koydum” diyerek anlatıyor leğendeki salata saksının ortaya çıkış kıssasını.
“Günümüzde pek çok insan kendi besin bahçesini yetiştirmek istiyor lakin nereden başlayacağını bilmiyor. İşte yalnızca bu sebepten iş kurdum. Ya benim üzere uzun soluklu bir serüvene girip peyderpey bu işi öğrenmek için eğitimler alacaksınız ya da bir bilenden dayanak alacaksınız ve süreçte öğreneceksiniz. Benimle çalışmak için evvel web siteme girmeli ve sıkça sorulan soruları okumalısınız. Akabinde bağlantı kısmından müracaat formu doldurmalısınız. Tek başıma çalıştığım için bu formda çok rahat çalışabiliyorum. Müracaat formlarına mail ile geri dönüyorum. Süreç bu biçimde başlıyor.”
TARIM ZEHRİNDEN EN ÇOK YEŞİLLİKLER ETKİLENİYOR
“Evde ya da bahçede eser yetiştirerek öncelikle zehirsiz besine ulaşabiliyorsunuz” diyen Nevra, “11 ay bahçeden beslenebiliyorsun. Doğal küçük bahçelerde her şeyin olamayabiliyor ancak en azından salata bahçesi yaparak, en çok tarım zehrinden etkilenen yeşillikleri yetiştirebiliyoruz. Bu işi öğrenince kendinize özgüveniniz geliyor, güçleniyorsunuz. Zira bahçeyle uğraşmak bir terapi, ruh haliniz düzeliyor. Şu sıralar hepimizin gereksinimi var. Fizik aktivitesi, seni dışarı çıkartıyor. Bahçede çalışırken vakit duruyor, kaygılar gidiyor. Toprağa dokunarak depomin depoluyorsun. Yapılan araştırmalar, sağlıklı bir toprağın yapısında bulunan mycobacterium vaccae isimli bir mikrobun beynimizdeki nöronlar üzerinde fluoksetin türevi antidepresanlarınkine benzeri bir tesir ettiğini doğruluyor. Bu ‘mutlu mikroplar’, memnunluk hormonu olarak bilinen serotonin üretimini artıran sitokin düzeylerinin yükselmesini sağlıyor. Serotonin düzeylerinin azalması, depresyon, telaş, obsesif kompulsif bozukluk (OKB) ve bipolar bozuklukla direkt bağlantılıyken, gereğince serotonin salgıladığımızda kendimizi keyifli ve rahat hissedebilmemiz mümkün olur. Toprakla uğraştığımızda maruz kaldığımız bu faydalı mikrop, tıpkı bir antidepresan üzere davranarak mutluluğumuzu destekliyor. Kanser hastalarına mycobacterium vaccae desteği vererek deney yapan araştırmacılar, hastaların gerilim düzeylerinin azaldığını ve hayat kalitelerinin yükseldiğini gözlemlediler” diyerek toprağın insan üzerindeki tesirlerine vurgu yapıyor.
TASARIM VE UYGULAMA FİYATI PROJEYE NAZARAN DEĞİŞİYOR
Sadece bahçede değil, balkon ve teraslarda da besin yetiştirmenin mümkün olduğuna dikkat çeken Nevra, “Okullar ve şirketler de hizmet alıyor. İsterseniz yalnızca tasarımı yaptırabiliyorsunuz uygulamayı kendiniz yapıyorsunuz, isterseniz uygulamayı da yapabiliyorum. Projenin büyüklüğüne nazaran tasarım olarak 10 bin TL ile 30 bin TL ortasında değişiyor. Uygulama ise yeniden projenin büyüklüğüne nazaran 50 bin ila 200 bin TL ortasında değişiyor. Şu an dönem başladı, harıl harıl çalışıyorum. Bahçelerim, okul projelerim, toplumsal medya ve ailem ortasında mekik dokuyorum. Haziran ortasına kadar yoğunluk devam ediyor sonra ağustos ortasında kış bahçeleri için çalışmalar başlıyor. O da ekim sonuna kadar devam ediyor” diyor.
Nevra Akın Oktay’ın geleceğe yönelik birçok projesi ve hayali var.“Önce bir eğitim hazırlamak istiyorum ki bu işi hem daha çok kişi yapsın hem de beşerler kendi kendilerine de benim kadar vakit kaybetmeden bu işi öğrensinler. Sonra her türlü ayrıntıları içinde barındıran bir kitap hazırlamak istiyorum. Bir televizyon programı yapmak istiyorum. Bunun için tüm ayrıntılar hazır” diyen Nevra kelamlarını şöyle noktalıyor:
“Türkiye’de eğitim sisteminin içine sızmayı planlıyorum. Zira her okulda bir bostan olmalı. Bir satış sitesi kurmayı planlıyorum. Zira gereçleri bulmak ve bahçeciliğe başlamak bir serüven. Bu serüveni olabildiğince kısa ve öz olarak yapıp insanlara yol göstermek istiyorum. Market Gardening (pazar bahçeciliği) ile ilgili yurt dışında eğitimlere Türkiye’den bir heyet ile katılmak ve bu sistemin tüm Türkiye’de yaygınlaşması için çalışmak istiyorum. Türkiye’de organik yem yetiştiriciliği benim bildiğim kadarıyla yok. Bunun yapılmasını istiyorum. Yani biz hayvanları tüketiyoruz lakin hayvanlar nasıl besleniyor? Bir kompost tesisi kurulması gerekiyor. Benim gücüm kâfi mi bilmiyorum lakin muhakkak kurulması gerekiyor.”
